"an independent online kurdish website

 دیمەنی خۆپشاندەران لە شەقامی شارەکانی ئێران لەو چەندساڵەی ڕابردوو  و  ئێستا  بە دژی دەسەڵاتی رێژیمی ئاخوندی ساڵانی ١٣٥٦ و ١٣٥٧ (١٩٧٩ ١٩٧٨ ) دێنێتە بەر چاومان ، بە ڵام بە چەند جیاوازییەک کە بریتین لە:

 ئەلف- بریتانیا و فەرانسە گەیشتبوونە ئەو قەناعەتە کە چی دیکە لووتبەرزیی رێژیمی پاشایەتی بۆیان تەحەموڵ ناکرێ.  چوونکی بە گوێرەی دڵخوازی خۆیان بەرژەوەندییان لە ئێران پارێزراو نییە. هۆکارەکەش ئەوە بوو  کە رێژیمی پاشایەتی زیاتر لە ئەمریکا نیزیک ببووە  و رۆژ بە رۆژیش بەژەوەندییان بەرەو کەمی دەچێت ، بۆیە کەوتنە بیری گۆرینی رێژیمی پاشایەتی لە ئێراندا . ئامانجیش دەستەبەرکردنی بەرژەوەندییەکانی خۆیان و هێژموونیی ئابووری و  سیاسی خۆیان لە ئیران  و رۆژ هەلاتی ناوین بوو.

  جورئەتی بە بارمتە گرتنی دیپلۆمات و کارمەندانی سەفارەتی ئامریکا لە تاران بۆ ماوەیی ٤٤٤ رۆژ لەوەوە سەر چاوە دەگرێ کە خومەینی و رێژیمەکەی لە باری سیاسییەوە لە بریتانیا و فەرانسە و ئاڵمان پشت ڕاست بوون کە گوشاری زیاتری بۆ پێک ناهێنن و بگرە لە هیندێك بواریش دا پشتیوانی بن.

 ب. باشترین ڕێکار  بۆ گۆرینی رێژیمی پاشایەیی کەلک وەرگرتن  بوو لە هەست و شعووری ئاینیی خەلکی ئێران  لە پێناو دابین بوونی بەرژەوەندیی هەر دوو دەوڵەتی ناوبراو ( بریتانیا و فەرانسە) لە ئێران دا. هێنانی ئاخوندێکی کۆنەپەرەستی  وەک خومەینی لە نەجەفەوە بۆ پاریس و کردنە  سەر قافڵەی شۆڕشێكی ئیسلامی لە ئێراندا بۆ دەستەبەرکردنی بەژەوەندییەکانی خۆیان لەوکاتی دا زۆر گونجاو بوو. لە باری “اعلام “ و گەیاندن تریبۆنی رادیۆی فارسیی بی بی سی ببووە تریبۆنی گەیاندنی پەیامەکانی خومەینیی کۆنەپەرەست بە خەلکی وەزاڵەهاتووی  ئێران و دژی رێژیمی پاشایەتیی بنەماڵەی پەهلەوی. بوونی خومەینی لەپاریس پایتەختی فەرانسە کە داهێنەر و ساحیبی رێنسانس و شۆرشی پیشەسازی و یەکێک لە وڵاتانی پێشکەوتووی ئۆرووپا بۆ ئازادیی کەمەڵایەتی و مافی مروڤ و یەکسانیی جڤاکی ناسرا بوو نیشانەی ئەو ڕاستییە بوو کە فەڕانسە لە حامیانی هاتنە سەرکاری خومەینی یە. بۆیە  لای خەلکی  ئازادی خواز و شۆرشگێر و لایەنەکانی سیاسی  و فیکری لە کۆمەلگای ئێران بایەغێکی تایبەتیی هەبوو .

گەلانی ئێران پێیانوابوو خومەینیی  جینایەتکار نێعمەتێکی خوداییە بۆ  خاک و خەلکی ئێران . خومەینی دەیزانی چۆن لە  هەست و سۆزی  خەلکی ئێران کەلک وەرگرێ و دژی دەسەڵاتی رێژیمی پاشایەتی بە کاریان بێنێ و بە  وەعدە و وەعیدی  پڕ زەرق و بەرق  بەناوی دەوڵەمەند کردنی  سوفرەی خەڵک و دانی پارەی “نقدی نفت” بە مەبلەغی ٧٠ توومەن بە هەر تاکێکی کۆمەلگای ئێران و مەججانی کردنی خزمەت گوزارییەکانی وەک ئاو ، بەرق ، تەندروستی، سیستەمی خوێندن و دروست کردنی رێگاوبان و مەججانی کردنی سیستەمی گواستنەوەی ناو شارەکان بۆ خەڵک و گەراندنەوەی ماڵ و مڵکی مالکەکان بۆیان. هەر ئەم بە ناو گەراندنەوەی ماڵ و مڵکی خاوەن  ملکەکان لە کورردستان بوو بە هۆکاری دوژمنداری لە نێوان خاوەن  مڵك و  بە کاربەرانی زەوی و  زار وەک ( رەعیەت) . خاوەن  مڵکەکان  دروشمەکانی  خومەینی یان  بەدەرفەت زانی  و بۆ دەرکردن و تاڵان کردنی  زۆرە ملێ بە کاربەرانی زەوی و زارەکان (ڕەعیەت) .

پاییزی ساڵی ١٣٥٧ بوو من لە یەکێک لە گۆندەکانی ناوچەی سۆما سەر بە شاری ورمێ بووم  و شاهیدی بووم  کاتی هەواڵەکانی ڕادیۆی فارسیی بی بی سی بوو  کە خاوەن  مڵکەکان چڵۆن دەوری رادیۆیان دا بوو  و بە ئیحساساتەوە گوێیان لە ڕادیۆ  بی بی سی گرتبوو و  هەرەشەیان لە ڕەعیەتی گوندی خۆیان دەکرد و  دیانگوت:  ئەمێ هەموویان دەر بکەن و بابیان مرد و ئەو جار نۆرەی ئێمەیە! دیارە  مەبەستیان لە رووخانی رێژیمی پاشایەتی و هاتنی خومەینی بوو.پێویستە بگۆترێ هەر لە دەستپێکی  هاتنە سەرکاری رێژیمی خومەینی دووبەرەکییەکی  بەر فراوان لە نێو میللەتی کورد دا دروست ببوو. دەرەبەگەکان زولمێکی زۆریان لە رەعیەتەکانیان دەکرد ،ئەم وەزعە درێژەی کێشا تا ڕووخانی  رێژیمی پاشایەتی و کۆنترۆڵ کردنی کوردستان لە لایەن حیزبی دێمۆکراتی کوردستان. حیزب قەرارێکی دەرکرد کە نابێ هیچ کەس لە سەر ماڵی و مڵک خۆی دەربکرێت و ئەوانەی دەریشکراون دەبێ بگەرێنەوە سەر ماڵ و مڵکی خۆیان،ئەم قەرارەی حیزب بوو بە جێگای ڕەزامەندیی کۆمەڵانی خەڵکی کوردستان. بە تایبەتی جووتیاران و چینی بە قەول ڕەعیەت.

خومەینی بە دانی سەدان قەول و قەراری بێبنەما  و درۆینە بە گەلانی ئێران رۆژی ١٢ی رێبەندان ( بهمن) لە پاریسەوە هاتە  ئێران و ٢٢ ی رێبەندانی ١٣٥٧ شۆرشی گەلانی ئێران بە سەر رێژیمی پاشایەتی دا سەر کەوت. ١٢ی خاکەلێوەی سالی ١٣٥٨ واتە  نیزیک بە ٥٠ رۆژ دوای سەرکەوتنی ڕاپەڕینی خەڵك ،  خومەینی بە فێلێک بۆ بە لارێدا بردنی ئەفکاری گەلانی ئێران ، بەناو رێفراندۆمێکی بە بەلێ یان نەخێر بۆ  کۆماری ئیسلامی  بەرێوە برد، یان باشترە بڵێین  بە سەری خەڵکی دا سەپاند.ئەوەی جێگای خۆشحاڵی بوو بزاڤی گەلی کورد بەتێگەیشنێکی واقع بینانە بە سەرکردایەتیی دوکتۆر عەبدوڕەحمانی قاسملوو، گەلی کورد نەچوو سەر سندۆقی رێفراندۆم و (نە)ی بە کۆماری ئیسلامی گوت.

پاش ئەم رێفراندۆمە کۆماری ئیسلامی کەوتە بنیات نانی هێزە جۆراوجۆرەکان بۆ پاراستنی نیزامە گەندەڵەکەیان و  سەرکووتی هەموو جۆرە نارەزایەتی و  ویست و داواکانی  گەلانی ئێران بەگشتی و گەلی کورد بەتایبەتی. بۆ خۆمەینی  زەڵال ببوو کە  ئەرتەشێک  بە کەلکی رێژیمی پاشایەتی نەهات و چۆن پشتی لە ڕێژیمی پاشایەتی کرد، ئاواش پشت لە کۆماری ئیسلامی دەکات و  ئامادە نابێ خەڵکی ئێران بۆ بەرژەوەندیی رێژیمی ئاخوندی بکوژێت.  هەر بۆ ئەو مەبەستەش بوو کە رێژیمی خومەینی پاراستن و سادر کردنی فیکری مەزهەب گەرای ( شیعە اثنا عشری) ی خۆیی سوپای پاسدارانی بە چەندین ڵق و پۆپی  ئاڵۆز و جیاواز دامەزراند و ئەرتەشی خستە پەراوێزوە و سوپا بوو بە هێز و بازۆی  تێرۆریزمی نیزامی ئاخوندی.

لەو ٤١ سالەی تەمەنی کۆماری ئیسلامی دا  تەواوی سروەت و سامانی خەڵکی  ئێران لە خزمەتی سوپای پاسداراندا بووە بۆ سەر کوتی گەلانی ئێران و تێرۆری سەر کردە و پێشەنگەکانی  دژبەرانی  خۆی لە  ناوەوە و دەرەوەی وڵات. دەیان هەزار کەس خەڵکی ئێران بە تاوانی چالاکیی  سیاسی و دژبەریی  رێژیمی کۆنەپەرەستی ئاخوندی لە سێدارە دراون  و بە سەدان هەزاریش لە چاڵە رەشەکانی رێژیم دا بەند کراون. ئێستاشی لە گەل بێت شوێنیزمی  فارسی بەرەواڵەت  نارازی و دژبەری کۆماری ئیسلامیی ئێران کە  لە دەرەوەی وڵات دەژین حارزن هەموویان لە غەریبی دا  بمرن، بەڵام رێژیمی کۆنەپەرەستی ئاخوندی بەو دەسەڵات و منتالیتەیەوە بمێنێ بۆ ئەوەی گەلی کورد و گەلانی دیکەی ستەملێکراو  هیچی دەست نەکەوێت و لە ماف و ئازادییەکانیان بێ بەش بن. واتە بە مەرگی خۆیان ڕازین بۆ بۆ ئەوەی غەیرە خۆیان هیچ مافێکیان نەبێ.

نویتـرین هەواڵ و بابەت


فارسی