"an independent online kurdish website

ئەمڕۆ ٢٥ی جۆزەردان ٣٦ ساڵ بە سەر جیابوونەوەی گرووپی حەوت كەسی لە حیزبی دێموكراتی كوردستانی ئێران تێپەڕ دەبێت.

قسە و باسەكانی ئەم دواییانەی بەڕێز خالید عەزیزی سەبارەت بە هەڵوێستیان لە هەلومەرجی ئەمڕۆدا و چەواشەكردنی مێژووی حیزبی دێموكرات و بردنە ژێر پرسیاری هەڵویستە ئازایانە و كۆڵنەدەرانەكانی حیزب، هێنامیە سەر ئەو باوەڕە كە وەكوو كەسێك كە بەشێكی زۆری تەمەنی خۆمم لە ڕیزی تێكۆشەرانی ئەو حیزبەدا تێپەڕاندووە، ڕا و بۆچوونی خۆم سەبارەت بە ئەم چەواشەكارییە لە مێژووی حیزبدا، هەر چەند بە كورتی، دەرببڕم.

 

بریا هەڵوێستی ئەو بەڕێزە لە باتی پێداگرییان لە سەر ئەو سیاسەتە، پێداگری لە سەر یەكگرتنەوەیان لەگەڵ حیزبی دێموكراتی كوردستانی ئێران بوایە كە ئەمەی دووهەمیان هەڵوێستێكی شیاو و جێگای ڕێزی كۆمەڵانی خەڵكی كوردستان دەبوو.

 

با لە پێشدا لەو وێكچوونەوە دەست پێ بكەم كە لە نێوان لێدوان و هەڵوێستەكانی بەڕێز خالید عەزیزی كە وەك هەڵویستی هاوڕێیانی پێشوو ڕایگەیاند، لەگەڵ هەڵوێستەكانی گرووپی حەوت كەسی بكەم كە ٣٦ ساڵ پێش ڕاست لەم ڕۆژەدا بەیاننامەی جیابوونەوەی خۆیان لە حیزبی دێموكراتی كوردستانی ئێران ڕاگەیاند و پاش دە ساڵ لە بەیاننامەیەكی دیكەدا هەڵوەشانەوەی خۆیان، بەو ناوەوە كە لە حیزب جیا بوونەوە، ڕاگەیاند و داوای لێبوردنیان لە خەڵكی كوردستان كرد. لەو بەیاننامەیەدا كە لە ڕۆژی١٠ی خاكەلێوەی ١٣٦٩ بڵاو كرایەوە هاتووە: “چ بە تێكڕا چ بە تاك، بە نۆرەی خۆمان، خۆ بە هاوبەش و بەرپرسی هەڵەكانی حیزب لە سەر شۆڕشی ئێران و بە تایبەتی مەسەلەی كورد دەزانین“.

 

لە جەوهەری دیمانەی شەوی هەینی ڕێكەوتی ٢١ی جۆزەردانی كاك خالید عەزیزیدا هاتووە كە ڕووخاندنی ڕێژیم كاری ڕێكخراوە كوردییەكان نییە و بە چەند سەد پێشمەرگەیەكەوە ناكرێ بەرەنگاری هێزەكانی ڕێژیم ببینەوە، هەڵوێستی ڕابردوومان لەو پێوەندییەدا هەڵە بووە و دەبێ بەخۆداچوونەووە بكەین. ئەوە بەو واتایە دەبێ كە چاومان لە لوتفی ڕێژیمی داگیركەر و كۆنەپەرستی كۆماری ئیسلامی بێ و بۆ خۆبەدەستەوەدان لەگەڵیدا بكەوینە وتووێژ و هتد.

 

لە هەڵویستی ڕاگەیەندراوی گرووپی ٧ كەسیشدا هاتبوو كە: حیزبی دێموكراتی كوردستانی ئێران دەبێ بكەوێتە خزمەتی خەباتی دژی ئیمپریالیستی و خەتی ئیمام، بە مافی خودگەردانی ڕازی بێ و دەست لە شەڕكردن لەگەڵ ڕێژیم هەڵگرێ و تا ئەو جێگایەش چوونە پێشەوە كە حیزبی دێموكراتیان بە دژە شۆڕش و داردەستی بێگانە ناو دەبرد و ناوی “باندی قاسملوو”یان لە سەر حیزبی دێموكراتی كوردستانی ئێران، واتە هەمان ئەو حیزبە دانا كە لە ماكۆوە تا ئیلام لە دژی ڕێژیم بەربەرەكانێی دەكرد.

 

خوێنەرانی ئازیز ئەگەر بە وردی ئەو ڕستانەی ڕاگەیەندراو لە تەلەفزیۆنی ڕووداو لە دیمانەی شەوی هەینی ڕێكەوتی ٢١/٣/١٣٩٥ لە گەڵ بەیاننامەی ڕاگەیەندراوی گرووپی ٧كەسی بەراورد بكەن، وێكچوونێكی زۆری تێدا دەبینێ. داخوا ئەمە دووپاتبوونەوەی مێژوویەكی شكستخواردوو نییە؟!

 

بێجگە لەو دوو وێكچوونە لە ڕاگەیەندراوەكەی هەر دوو لادا، وێكچوونێكی ڕانەگەیەندراوێكی دیكەش لەو هەڵوێستانەدا هەیە ئەویش ئەوەیە كە لە پشتەوەی هەڵویستی گرووپی حەوت ٧ كەسیدا دەستی ئاراستەكەری حیزبی توودەی ئێران هەبوو، حیزبێك كە بۆ خۆیشی بوو بە قوربانیی ئەو سیاسەتە هەڵەیە. لە پشتەوەی هەڵویستی ڕاگەیەندراوی شەوی هەینیی ڕووداویش لە لایەن بەڕێز خالید عەزیزییەوە بە ڕوونی دەستی تاقمی ئیسڵاح تەلەبانی حكوومەتی دەبیندرێت.

 

لە وەڵامی ئەو هەڵوێستانەدا پێویستە وەك شاهیدێكی مێژووی حیزبەكەمان ڕوونی بكەمەوە كە هەر لە ڕۆژەكانی یەكەمی هاتنە سەركاری ڕێژیمی كۆماری ئیسلامیدا حیزبەكەمان هەوڵێكی زۆری دا بەڵكوو مافەكانی گەلی كورد لە ڕێگای وتووێژەوە چارەسەر بكرێ و بۆ ئەو مەبەستە چەندین هەیئەتی حیزب هاتووچووی تارانیان كرد و لەگەڵ خومەینی و كاربەدەستانی دیكەی ڕێژیم كەوتنە وتووێژ، بەڵام ئەوەی كە كاربەدەستانی ڕێژیمی كۆنەپەرستی تاران تەنانەت بیریشیان بۆی نەدەچوو، دابینكردنی مافەكانی نەتەوەی كورد بوو. تەنانەت بە پیچەوانەش، دەستیان دایە پیلانگێڕی و لە یەكەم نەورۆزی ئازادیدا سنەیان نوقمی خوێن كرد و لە ٣١ی خاكەلێوەی ٥٨دا شەڕی نەغەدەیان بە سەر گەلی كورددا سەپاند و لە هەر دووی ئەو شەڕانەدا حیزبی دێموكرات هەوڵی دا شەڕەكە درێژە نەكێشێت. حیزبی دێموكرات تەنانەت لەم پێوەندییەدا داوای لە خومەینی كرد كە نوێنەری خۆی بنێرێتە كوردستان و تاوانبارانی هەڵگیرسانی ئەو شەڕانە بە خەڵك بناسێنێت.

 

هەر بۆیە خومەینی كەسێكی بە نوێنەرایەتیی خۆی ناردە كوردستان و ناوبراو لە ڕاپۆرتەكەی خۆیدا بۆ خومەینی ڕوونی كردەوە كە هەڵگیرسێنەری ئەو شەڕە، لایەنی بەرانبەری حیزبی دێموكرات بووە، بەڵام خومەینی نەك هەر سەرنجی ئەم راپۆرتەی نەدا، بەڵكوو لە پیلانێكی دیكەشدا لە پاوە شەڕی هەڵگیرساند و لە ئاكامدا فتوای جیهادی لە دژی گەلی كورد و حیزبی دێموكرات دەركرد. حیزبی دێموكرات دەبوایە لە نێوان دوو ڕێگادا یەكێكیان هەڵبژێرێت: خۆبەدەستەوەدان و كەوتنە بەر شاڵاوی ژینۆسایدی ڕێژیم یان بەربەرەكانێ لە بەرانبەر هێزی سەركوتكەر و داگیركەر و داپڵۆسێنەری ڕێژیم، كە بە خۆشییەوە ڕێگای بەربەرەكانێی هەڵبژارد و ئێستاش شانازی بەو هەڵوێستەوە دەكەین.

 

لە دیمانەی شەوی هەینیی كاك خالیددا گوترا كە دروشمی ڕووخانی ڕێژیم، هێزە چەپەكان و ئێرانییەكان بە سەر حیزبی دێموكراتیاندا سەپاندووە كە ئەم بۆچوونە یان دەرخەری ناشارەزابوون لە مێژووی حیزبە یان مەبەستی دیكەی لە پشتەوەیە، دەنا بەڕێزیان دەزانن كە لە یەكەمین ڕیفراندۆمی دیاریكردنی نیزام لە ئێراندا كە لە ١٠ی خاكەلێوەی ٥٨دا بەڕێوە چوو و لە ١٢ی خاكەلێوەدا ئاكامەكەی ڕاگەیەندرا، دەتوانم بڵێم كە حیزبی دێموكرات یەكەمین هێز و بگرە تاقە هێزیش بوو كە ئەو ڕیفراندۆمەی بایكوت كرد، چوونكە ناوەڕۆكی پرسیاری دیاریكراو بۆ ڕیفراندۆم بریتی بوو لە: “كۆماری ئیسلامی بەڵێ یان نا؟” كە ئەم شێوە پرسیارە نادێموكراتیك بوو، چوونكە تاقە بژاردەیەك كە لە بەردەست دەنگدەری دانابوو، دەنگدان بە كۆماری ئیسلامی بوو و هیچ شێوە ڕێژیمێكی دیكە لە پرسیارەكەدا نەگونجابوو تا دەنگدەر مافی هەڵبژاردنی هەبێت و لە لایەكی دیكەشەوە كۆماری ئیسلامی بۆ خەڵك ڕێژیمێكی نەناسراو و ئەزموون‌نەكراو بوو، هەر بۆیە حیزبی دێموكرات لەو هەڵویستە ئازایانەیەدا داوای كرد خەڵك دەنگ بە ڕێژیمێك نەدەن كە ناوەڕۆكەكەی ڕوون نییە.

 

پاش چەندین ساڵ هێزەكانی دیكەی دژبەری ڕێژیم ئەم هەڵویستەیان بەرز نرخاند و بە هەڵویستێكی دروستیان لە قەڵەم دا.

 

سەبارەت بە دروشمی ڕووخانیش دەبێ بڵێین حیزبی دێموكرات دروشمی ڕووخانی ڕێژیمی ئەو كاتە بەرز كردەوە كە لە چارەسەری مافەكانی بە شێوەی ئاشتیخوازانە بێ‌هیوا بوو و لە دیاریكردنی ئەم دروشمەشدا نەك هەر وە دوای ڕێكخراوە چەپ و ئێرانییەكان نەكەوت، بەڵكوو بۆ خۆی ڕچەشكێن بوو و ئەوە ڕێكخراوەكانی دیكە بوون كە دواتر بەو ئاكامە گەیشتن كە دروشمێكی هاوشێوەی ئێمە بەرز بكەنەوە. ئەو ڕێكخراوە چەپ و ئێرانییانە كە بەڕێزیان ئاماژەیان پێ داوە كە گوایە دروشمی ڕووخانی ڕێژیمیان بە سەر حیزبی دێموكراتدا سەپاندووە، نەك هەر دروشمی ڕووخانی ڕێژیمیان بەرز نەكردەوە، بەڵكوو كەوتنە خزمەتی ڕێژیمی سەركوتكەر (وەك حیزبی توودە و باڵی زۆرینەی چریكە فیداییەكان و …). تەنانەت ڕێكخراوێكی وەكوو موجاهدینیش كە ئێستا خۆی بە بەرهەڵستكاری لێبڕاوی ڕێژیم دەزانێت، تا ڕۆژی ٣٠ی جۆزەردانی ١٣٦٠ كە كەوتنە بەر شاڵاوی هێرشی ڕێژیم، هیچ كێشەیەكیان لەگەڵ ئەسڵی مەوجوودیەتی ڕێژیمدا نەبوو و تەنانەت لە ئەدەبیاتی موجاهدیندا ڕێژیم تا ئەم ڕێكەوتە بە ڕێژیمێكی خاوەن ڕەوایی دەزانرا و تەنیا پاش هەڵاتن و دامەزراندنی “شۆرای بەرگریی نیشتمانی” بوو كە لە یەكەم كۆبوونەوەی خۆیدا لە ڕێبەندان و ڕەشەمەی ١٣٦٠ ئەو دروشمەی پەسەند كرد، بەڵام حیزبی دێموكرات دروشمی ڕووخانی ڕێژیمی لە كۆنگرەی پێنجەمی خۆی كە لە ڕێكەوتی ١٥ی سەرماوەزی ١٣٦٠ی هەتاویدا بە ڕێوە چوو، پەسەند كردبوو و نزیكەی ساڵێك پێش ئەم ڕێكەوتەش دروشمی ڕووخان هاتبووە نێو ئەدەبیاتی حیزبی دێموكرات و ئەو كەسانەی كە دەیانەوێ ئەم ڕاستییە بزانن با چاو لە لاپەڕەكانی ڕۆژنامەی “كوردستان” لەو سەردەمەدا بكەن.

 

لەو دیمانەیەدا گوترا كە ڕێكخراوە كوردییەكان ئاڵترناتیڤ نین. ئەم وتەیە بێجگە لە چۆكدادان بۆ كۆماری ئیسلامی و هەر ڕێژیمێكی دیكە كە لە داهاتووی ئێراندا بێتە سەركار، چ مانایەكی دیكە دەبەخشێت؟ خالید عەزیزی لەم ڕستەیەدا دەیهەوێ بە گوێگری كورد تەڵقین بكات كە تۆ هەر دەبێ ملكەچ بیت و نابێ لە دیاریكردنی سیاسەت و ئیدارەی وڵاتدا بەشداری بكەیت، دەبێ چاوت لە دەستی لوتف و كەرەمی ئەو ڕێژیمە بێت كە وڵات بە ڕێوە دەبات.

 

بە پێچەوانەی ئەم بۆچوونە، ڕێكخراوە كوردییەكان دەبێ هەوڵ بدەن لە ئەگەری هەر ئاڵوگۆڕێكدا بەشداری سەرەكی و چالاك لە بەڕێوەبردنی وڵاتدا بن بۆ ئەوەی بتوانن مافەكانی كورد دەستەبەر بكەن، خۆ ئەگەر هەلومەرجی گونجاو بێتە پێش بۆ ئەوەی بتوانن لە داوی جاڵجاڵۆكەی ئێرانچییەتی بێنە دەرەوە و بە مافی چارەنووسی گەلەكەمان بگەین، نابێ تەنانەت چركەیەكیش لێی ڕاوەستین.

 

قسە لە پێوەندی لەگەڵ ئە م وتووێژەدا یەكجار زۆرە، بەڵام من زۆری لە سەر ناڕۆم دەمهەوێ بڵێم داخوا نابێ ئەزموون وەربگرین؟ گەلۆ جەریانی دانوستانی دوكتور قاسملوو لە وییەن لەگەڵ ڕێژیم و ئاكامەكەیمان لە بیر چووەتەوە؟ ئەدی كوشتن و بڕین و قەڵاچۆكردنی بە دەیان هەزار خەڵكی كوردستان و لە زیندان كردن و ئێعدامی بەكۆمەڵی لاوانی كورد تەنیا لە سەر ویستی مافخوازییان لە بیر چۆتەوە؟ داخوا دوایین نموونەی مەزڵوومییەتی خەباتكاری كورد محەممەد سدیق كەبوودوەندمان لە پێش چاو نییە كە تەنیا بە تاوانی ئەوەی كە لە ڕێكخراوێكی مافی مرۆڤدا تێكۆشانی هەبووە، بەو شێوە دڕندانەیە لە ئەشكەنجەگاكانی ڕێژیمدا هەڵسوكەوتی لەگەڵ دەكرێت؟ با لەوەش زیاتر بڕۆم و بڵێم داخوا چارەنووسی یارانی خومەینی وەك كەڕووبی و مووسەوی… لە بەرچاومان نی؟ ئەدی بۆ دەبێ ئەو هەموو ستەم و سەركوتە نەبینین و بە پەیامی كۆلكە نوێنەرێكی ڕێژیمی كۆنەپەرستی كۆماری ئیسلامی وە سەما بكەوین و هەموو شانازییەكانی ڕابردوومان بێنینە ژێر پرسیار و بیكەینە هەوێنی دانوستانێكی بێ مانا و بێ ناوەرۆك لەگەڵ ڕێژیمدا.

 

دوایین قسەم ڕوو لە هاوڕێیانی پێشوومە. دەمهەوێ لێیان پرسیار بكەم داخوا ئێوە تەمەنێكی دوور و درێژتان لە پێناو خەباتدا بۆ ئەم سیاسەتە بۆ ئەوە تەرخان كرد؟ ئەدی ئەگەر وا نییە بۆ متەقتان لێ نایەت؟

 

 سەرچاوە: کوردستان مێدیا

بابەتی پەیوەندی دار

کاک تەیموور لە سەر جوێ بوونەوە

بە بێ ئومێد بەسەرکەوتن، چۆن خەبات دەرواتە پێش؟، برایم لاجانی

وتووێژ بۆ کرانەوەی دەروازەی بەشداریکردن لە خەباتی مەدەنیدا!!!، حەسەن ماوەرانی

ناسنامه‌ی رێبازێکی خۆبه‌ده‌سته‌وه‌ده‌رانه‌،له‌ په‌ڕاویزی وتووێژه‌که‌ی خالیدی عه‌زیزی دا. ئەیووب ئەیووب زادە

وێكچوونی دوو هەڵوێست و پەند وەرنەگرتن لە مێژوو، تەیموور مستەفایی

راگەیاندراوی دەفتەری سیاسی لە سەر چەواشەکردنی دروشم و خەباتی حیزبی دێموکرات

کاک خالید عەزیزی: با هەموو هێلکەکانمان لە سەبەتەیەک نەخەین

خالید عەزیزی : ئێمە نابێ دروشمی ڕووخانی کۆماری ئیسلامی بەرز بکەینەوە

هێلکەکانی کاک خالد عەزیزی!، مەنسور عەزیزی

دیپلۆماسی هێلکه‌یی. سەبەد سەبەدی

 

نویتـرین هەواڵ و بابەت


فارسی