سیستم فدرالی براى سوریە امرى است هم رئالیستى و هم ایدەآل، ع ـ شریف زادە

در چند روز گذشتە دور از هیاهوى دستگاهاى تبلیغاتى و رسانە اى بە ابتکار رهبران سیاسى کورد در روژآواى کوردستان و همگامى نمایندە گانى از اقلیتهاى چرکس و عربهاى ساکن این بخش از کوردستان ،

نظام فدرالیستى براى فرداى سوریە تصویب گردید این اقدام با انبوهى از انعکاس و واکنشهاى مثبت و منفى داخلى ، منطقە اى و بین المللى روبرو گردید پیشآهنگى کوردها جهت تعیین نظام سیاسى آیندە سوریە نشان از اقتدار و قابلیت سیاسى آنهاست ناگفتە نماند در تاریخ ٤ـ ١٠ـ ١٩٩٢ میلادى پارلمان اقلیم کوردستان ابتدا فدرالیزم را براى کورد تصویب و دە سال بعد آن را بە کل عراق تفهیم و تحمیل نمود.

 

واکنش و موضعگیری کشورها و نهادهاى بین المللى و منطقە اى تأثیرگزار در سوریە ، در مقابل اعلان فدرالیزم توسط کوردها بخشا نوید بخش و امیدوار کنندە بود روسیە کە تأثیر و سهم بزرگى در آیندە سوریە دارد تلویحا با نظام فدرالیم موافقت کرد معاون وزیر خارجە روسیە تز فدرالیزم را یکى از گزینەهاى ممکن براى فرداى سوریە توصیف نمود از موضعگیرى روسیە میتوان چنین استنباط کرد کە کوردها بدون صلاح دید قبلى روسیە تصمیم و اقدام بە چنین ریسکى بزرگى نکردە باشند.

 

واکنش اتحادیە اروپا و آیالات متحدە امریکا احتیاط آمیز و شبیە هم بود با الفاظ دیپلماتیک بر حفظ تمامیت ارضى سوریە تأکید داشتند ( لازم بە یادآورى است نظام فدرالى در جهت حفظ تمامیت ارضى میباشد ).

 

ایران از دیگر بازیگران مهم و جدى در امور سوریە است سخنان وزیر خارجە رژیم اسلامى کە در ترکیە اظهار داشت تکرار همان سناریوى بود کە در سال ٢٠٠٣ى میلادى در قبال عراق داشتند ابتداء با تعیین سیستم فدرالى در عراق مخالفت نمودند اما بعدا با آن همراە شدند منطقا رژیم دینى ایران نباید با نظام فدرالى در سوریە مخالفت نماید

 

 هر چند حکومت مرکزى سوریە طى بیانە اى اعلان فدرالیزم توسط کوردها را امرى غیرە قانونى خواند و آن را رد کرد ولى در نهایت دولت اسد باید از فدرالیزە شدن سوریە خوشحال باشد زیرا راه دیگرى غیر از کنار آمدن با آن ندارد.

 

بنظر میرسد بازندەگان سیستم فدرالى در سوریە دولتهاى ترکیە و عربستان سعودى باشدند کە از بازیگران دیگر در امور بحران سوریە میباشند.

 

نظام فدرالى براى فرداى سوریە امرى است رئالیستى زیرا

 

١ ـ  در این کشور آشوب زدە هم اکنون ٣٩ دستە و گروە مسلح وجود دارند کە شمار نیروهاى تا دندان مسلح آنها تا دویست هزار نفر برآورد مى شوند متقاعد کردن آنها بار دیگر تحت یک حکومت متمرکز مرکزى فرمان ببرند ، غیرە ممکن است اگر فاکتور دخالتهاى مستقیم و غیرە مستقیم حدالاقل یازدە دولت منطقەاى و فرامنطقەاى را در امور سوریە هم بە آن اضافە نمائیم و همچنین اگر حضور دهها هزار جنگجوى جهادى دیگرى را کە از اروپا ، امریکا و کشورهاى مسلمان خاورمیانە و افریقا بە سوریە آمدە اند ، مد نظر بگیریم ، آنگاە بسیار سادە بە این نتیجە میرسیم کە بحث از نوسازى یک حکومت متمرکز مرکزى در سوریە تنها یک رۆیاست.

 

٢ ـ  چند سالى است مملکت سوریە عملا در داخل مرزهایش در سە بخش علویها ، عربهاى سنى و کوردها تقسیم شدە است این تقسیم بندى توأم با کشتارها و خصومتهاى فراوانى بودە است آشتى دادن این سە دستە متخاصم اتنیکى ، قومى و آئینى و تابع کردن آنها بە یک حکومت متمرکز مرکزى ، خیال باطلى بیش نیست.

 

٣ ـ  نظام فدرالى در سوریە امرى رئالیستى است زیرا تجزیە مرزهاى کشور سوریە با قطب بندیهاى سیاسى و نظامى منطقە اى و بین المللى سازگار نیست تجزیە مرزهاى سوریە بحرانهاى خاورمیانە را تشدید و گسترش خواهد داد حتى برخورد نظامى دولتهاى منطقە با همدیگر در صورت تجزیە نقشە سوریە دور از انتظار نیست از دگر سو نظام فدرالى میتواند بخشا منافع دولتهاى دخیل را کم تا بیش تأمین کند و حتى بە جنگهاى نیابتى آنها در این کشور خاتمە دهد.

 

نظام فدرالى براى آیندە سوریە همچنین امرى ایدەآل هم میباشد زیرا از چهار سال گذشتە کە بحران سراپاى این مملکت را گرفت ، صدهاى هزار کشتە ، بیش از شش ملیون نفر آوارە و بخشهاى زیادى از سرزمین سوریە ویران و بە مخروبە تبدیل شدە اند در نتیجە نە میتوان و نە باید اجازە داد این همە بدبختى بدون دستآورد خاتمە یابد نظام فدرالى میتواند پاسخى براى آن همە زخم باشد کە بر پیکر این کشور وارد شدە اند.

 

بطور خلاصە میتوان نتیجە گرفت تعیین نظام فدالیستى البتە با مدل لبنان ( بر اساس آئین ، مذهب و قومیت ) براى آیندە سوریە امرى ایدەآل و رئالیستى خواهد بود و میتواند منافع مردم سوریە و کشورهاى ذى نفع را تأمین نماید.

 

فدرالیزم براى کوردها همچنین امرى ایده آل است عدم بە هم پیوستگى خاک کوردها در سوریە وجود مقولە اى بە نام کوردستان را در مقابل علامت سوال قرار دادە است ؟ بە همین دلیل هم عملا استقلال کوردستان براى کوردهاى این دیار موضوعیتى چندانى نداشتە و ندارد از سوى دیگر کوردها با دو ملیون جمعیت فقط %٨ از کل جمعیت سوریە را تشکیل میدهند مفهوم آن این است کوردها از نظر کمیت وزنە اى سنگین در یک حکومت متمرکز بە حساب نمى آیند اقتدار کوردها از قابلیت رهبرى سیاسى آنها ناشى مى شود کە بسیار هوشمندانە توانستە اند از فرصتهاى پیش آمدە نهایت استفادە را ببرند لازم بە یادآورى است کوردها در سوریە سە سال تجربە خود مدریتى تحت نام کانتونها را هم دارند کە بسیار تجربە اى موفقیت آمیز بودە است.  

 

تز فدرالیزم در سوریە توسط کوردها مطرح و نقطە شروع آن هم رۆژآواى کوردستان میباشد (همانند عراق ) لذا ضرورت داشت این تصمیم و اقدام مهم بدون اما و اگر از سوى کوردها در بخشهاى دیگر کوردستان مورد حمایت قرار میگرفت بر این اساس موضع انفعالى احزاب کورد در کوردستان ایران غیرە قابل توجیە است عجبا این احزاب استراتژى سیاسى خود را نیل بە نظام فدرالیستى در ایران تعیین نمودە اند اما در مقابل تصویب فدرالیزم از جانب کوردها در روژآواى کوردستان یا سکوت کردە یا توسط افراد آنها بصورت غیرە رسمى بە چالش کشیدە مى شود !

 

ع ـ شریف زادە ـ ٢١ى مارس ٢٠١٦ى میلادى ـ آلمان